Petrol — modern dünyayı harekete geçiren, ekonomilerin, jeopolitiğin ve enerji dengelerinin bel kemiğini oluşturan stratejik kaynak. Günümüzde hâlâ küresel enerji talebinin büyük kısmı petrolden sağlanıyor. Bu nedenle hangi ülkelerin “en çok petrol çıkardıkları” hem ekonomik hem siyasi açıdan büyük önem taşıyor.
2024–2025 dönemi verilerine göre, üretim sıralamasında her yıl değişiklikler olsa da bazı ülkeler uzun yıllardır zirvede yer alıyor. Bu yazıda, 2025’e ait en güncel verilere dayanarak dünyanın en çok petrol çıkaran ülkelerini, üretim miktarlarını, global arz içindeki paylarını ve bu durumun küresel ekonomiye etkilerini birlikte inceleyeceğiz.
2025 / Güncel – Petrol Üretiminde Öne Çıkan ~20 Ülke
1. Amerika Birleşik Devletleri (ABD)
- Günlük üretim: ~ 20.1 milyon varil/gün
- Aylık tahmini: ~ 603 milyon varil/ay
- Açıklama: Özellikle kaya petrolü (shale oil) ve ileri sondaj teknolojileri sayesinde ABD, uzun süredir dünya lideri. Petrol üretimindeki bu üstünlük, ülkenin enerji ihracatçısı olmasına ve küresel petrol fiyatlarının oluşumunda etkili olmasına olanak tanıyor. Enerji altyapısı, yatırımlar ve petrol rezervlerinin çeşitliliği ABD’yi stratejik açıdan güçlü kılıyor.
2. Suudi Arabistan
- Günlük üretim: ~ 10.9 milyon varil/gün
- Aylık tahmini: ~ 327 milyon varil/ay
- Açıklama: Dünyanın en büyük kanıtlanmış petrol rezervlerinden birine sahip Suudi Arabistan, üretim maliyetlerinin görece düşük olması ve gelişmiş üretim altyapısı ile küresel petrol piyasasında çok önemli bir oyuncu. Petrol ihracatı ve devlet gelirleri, ülke ekonomisi için merkezi; bu da Suudi Arabistan’ı hem üretici hem de fiyat belirleyici yapıyor.
3. Rusya
- Günlük üretim: ~ 10.8 milyon varil/gün
- Aylık tahmini: ~ 324 milyon varil/ay
- Açıklama: Zengin hidrokarbon rezervleri ve geniş coğrafyası sayesinde Rusya, hem Avrupa hem Asya’ya enerji tedarikinde önemli bir rol oynuyor. Petrol sektörü Rus ekonomisi için hayati; üretim seviyesi, ülkenin dış politika ve enerji güvenliği stratejilerinde önemli belirleyici.
4. Kanada
- Günlük üretim: ~ 5.9 milyon varil/gün
- Aylık tahmini: ~ 177 milyon varil/ay
- Açıklama: Kanada’nın petrol üretim gücü, özellikle petrol kumları (oil sands) rezervlerinden geliyor. Bu rezervlerin çıkarılması görece maliyetli olsa da, gelişmiş altyapı ve teknolojilerle üretim sürdürülebilir. Kanada, hem iç tüketim hem de ihracat için önemli bir tedarikçi.
5. İran
- Günlük üretim: ~ 5.1 milyon varil/gün
- Aylık tahmini: ~ 153 milyon varil/ay
- Açıklama: İran, büyük petrol rezervlerine sahip olmasına rağmen uluslararası yaptırımlar ve siyasi baskılar nedeniyle üretim-ihracat kapasitesini tam olarak kullanmakta zorlanabiliyor. Yine de üretim hacmi, ülke ekonomisi ve enerji stratejisi için kritik.
6. Irak
- Günlük üretim: ~ 4.4 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 132 milyon varil/ay
- Açıklama: Petrol sahaları özellikle Basra çevresinde yoğun. Irak’ın petrol gelirleri, ekonomisi ve dış ticaret dengesi için büyük önem taşıyor. Ancak siyasi istikrarsızlık ve altyapı eksiklikleri kimi zaman üretimi kısıtlayabiliyor.
7. Çin
- Günlük üretim: ~ 4.26 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 128 milyon varil/ay
- Açıklama: Çin, yoğun sanayi ve enerji ihtiyacı nedeniyle geniş enerji altyapısına sahip. Petrol üretimi genellikle iç talebi karşılamak için kullanılıyor. Üretim kapasitesi sınırlı olsa da, Çin’in enerji politikaları ve teknolojik yatırımları ülkeyi önemli bir üretici yapıyor.
8. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)
- Günlük üretim: ~ 4.0 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 120 milyon varil/ay
- Açıklama: BAE, özellikle Abu Dabi çevresindeki büyük ve erişimi kolay petrol sahaları ile üretim yapıyor. Petrolden elde edilen gelir, ülkenin ekonomik çeşitlenme (turizm, finans, altyyapı vb.) hedeflerine kaynak sağlıyor. BAE, hem üretim hem de küresel enerji piyasalarında önemli bir rol oynuyor.
9. Brezilya
- Günlük üretim: ~ 3.47 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 104 milyon varil/ay
- Açıklama: Brezilya, derin deniz ve offshore petrol sahalarında artan yatırımlarla üretimini genişletiyor. Latin Amerika’nın en büyük üreticilerinden biri olarak hem bölgesel hem global petrol arzında dikkate alınıyor. Petrol sektörü, ekonomisinin önemli bileşenlerinden.
10. Kuveyt
- Günlük üretim: ~ 2.72 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 82 milyon varil/ay
- Açıklama: Küçük coğrafyasına rağmen büyük ve yüksek kaliteli petrol rezervlerine sahip. Petrol çıkarımı görece kolay olduğu için üretim maliyetleri düşük. Kuveyt, ihracat geliri ve devlet bütçesi açısından petrole büyük ölçüde bağımlı.
11. Meksika
- Günlük üretim: ~ 2.1 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 63 milyon varil/ay
- Açıklama: Meksika, Orta Amerika’da petrol üretimi yapan önemli ülkelerdendir. Üretim hacmi dev ülkeler kadar yüksek değil; yine de petrol üretimi, hem iç enerji ihtiyacını karşılıyor hem de ihracata katkıda bulunuyor.
12. Norveç
- Günlük üretim: ~ 2.02 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 61 milyon varil/ay
- Açıklama: Kuzey Denizi’ndeki petrol sahaları, Norveç’i Avrupa’nın en önemli petrol üreticilerinden biri yapıyor. Petrol ve doğal gaz ihracatı, ülkenin refah seviyesinde kilit rol oynuyor. Aynı zamanda sosyal refah ve sürdürülebilirlik politikasıyla dikkat çekiyor.
13. Kazakistan
- Günlük üretim: ~ 1.96 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 59 milyon varil/ay
- Açıklama: Hazar Denizi çevresi ve kara petrol sahaları ile Kazakistan, Orta Asya’nın en güçlü petrol üreticilerinden. Ülke, hem iç tüketim hem de ihracat amacıyla petrol üretimini sürdürüyor. Stratejik konumu, enerji koridorları için önemli.
14. Nijerya
- Günlük üretim: ~ 1.54 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 46 milyon varil/ay
- Açıklama: Nijerya, Afrika’nın en büyük petrol üreticilerinden. Petrol sektörü, ülke ekonomisi ve ihracat gelirleri için kritik. Ancak altyapı sorunları, siyasi istikrarsızlık ve yatırım eksikliği, üretimin istikrarlı olmasını zaman zaman engelliyor.
15. Cezayir
- Günlük üretim: ~ 1.44 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 43 milyon varil/ay
- Açıklama: Kuzey Afrika’da petrol ve doğal gaz üretiminde önemli bir ülke. Avrupa’ya yakınlığı, ihracat açısından stratejik avantaj. Petrol gelirleri, ülke bütçesi ve altyapı yatırımları için belirleyici.
16. Angola
- Günlük üretim: ~ 1.18 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 35 milyon varil/ay
- Açıklama: Afrika’nın güneybatısında petrol üretimi yapan Angola, hem derin deniz hem de kara sahalarından üretim gerçekleştiriyor. Petrol, ülkenin başlıca ihracat kalemi; ekonomisi büyük ölçüde enerji gelirlerine bağımlı.
17. Libya
- Günlük üretim: ~ 1.25 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 37 milyon varil/ay
- Açıklama: Libya, büyük petrol rezervlerine sahip olsa da siyasi karışıklıklar ve altyapı sorunları üretimin tam kapasiteyle sürdürülmesini zorlaştırıyor. Yine de Afrika’nın dikkat çeken üreticileri arasında. Petrol, ülkenin kalkınma ve ihraç stratejisinde önemli.
18. Umman
- Günlük üretim: ~ 1.06 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 31.7 milyon varil/ay
- Açıklama: Orta Doğu’da küçük ama enerji üretiminde aktif ülkelerden. Petrol üretimi, hem iç enerji ihtiyacını karşılıyor hem de ihracata katkıda bulunuyor. Coğrafi konumu ve Körfez bağlantısı, ülkenin stratejik değerini artırıyor.
19. Endonezya
- Günlük üretim: ~ 0.87 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 26 milyon varil/ay
- Açıklama: Güneydoğu Asya’da petrol ve doğalgaz üretiminde aktif bir ülke. Üretim hacmi büyük üreticilerin altında olsa da, bölgesel enerji güvenliği ve enerji arzında önemli görev üstleniyor.
20. Kolombiya
- Günlük üretim: ~ 0.75 milyon varil/gün (yaklaşık)
- Aylık tahmini: ~ 22.5 milyon varil/ay
- Açıklama: Güney Amerika’nın petrol üreticilerinden biri. Üretim hacmi orta düzeyde; ülkenin hem iç talebi karşılamak hem dış ticaret geliri elde etmek için petrol kaynaklarını değerlendiriyor.